Emtia piyasasında geçen hafta sert dalgalanmalar görüldü. ABD’de açıklanmaya devam eden makroekonomik veriler, ABD Merkez Bankasının (Fed) politika faizini öngörülenden daha uzun süre yüksek seviyede tutabileceğine yönelik öngörüleri öne çıkarırken, Ortadoğu’daki gerilim özellikle emtia fiyatları üzerindeki olası belirsizlikleri beslemeye devam ediyor.
Dünya genelinde halihazırda enflasyonla mücadelede önemli bir mesafe katedilmesi gerekirken, Ortadoğu’daki tansiyonun emtia fiyatlarındaki oynaklığı artırarak enflasyonist baskıyı desteklemesinden korkuluyor. Bununla birlikte, İsrail ile İran arasındaki tansiyonun daha da yükselmesinin, merkez bankalarının atacağı adımları etkileyebileceği endişeleri de fiyatlamaları zorlaştıran bir başka unsur olarak görülüyor.
Değerli metallerde karışık seyir izlendi
Geçen hafta ons bazında altın yüzde 2, gümüş yüzde 2.9 değer kazanırken, platin yüzde 4.3, paladyum yüzde 2 değer kaybetti. Altının ons fiyatı, artan jeopolitik risklerin yanı sıra merkez bankaları ve Çinli tüketicilerden gelen talep üzerine yükseldi.
Analistler, hem ABD’de açıklanan veriler hem de Powell’ın şahin sözle yönlendirmelerinin ardından yatırımcıların temkinli davrandığını belirterek, Orta Doğu’da yüksek seyreden gerilimin ise altının ons fiyatını desteklediğini bildirdi. Küresel çapta madenlerde gümüş üretiminin yavaşlaması ve endüstriyel alanda talebin artmasıyla gümüş fiyatları yükseldi.
Tezgah üstü piyasada geçen hafta fiyatlar libre bazında bakırda yüzde 4.6, alüminyumda yüzde 6.9, kurşunda yüzde 1.9, nikelde yüzde 9.4, çinkoda da yüzde 1 artış kaydetti. Bakırın libresi, 4.51 dolarla 2 yılın en yüksek seviyesini gördü. Bakır, küresel ekonomide toparlanmanın temel metallere olan talebi artıracağı yönündeki beklentilerin etkisiyle ton başına 10 bin dolara yaklaştı. Metaller son haftalarda geniş çaplı kazançlar elde etti ve bakır fişatı bu sabah iki yılın en yüksek seviyesine çıktı.
ABD’den Çin’e imalat faaliyetlerindeki iyileşme işaretleri metalleri destekledi ve inatçı enflasyon emtia üzerindeki bahislerin yenilenmesini sağlıyor. Yatırımcılar, Fed Başkanı Powell’ın geçen hafta bankanın enflasyonun kontrol altında olduğundan emin olmasının “beklenenden daha uzun” süre alacağının sinyalini vermesiyle, Federal Rezerv’in faiz oranlarını düşürme yolundaki belirgin bir değişimle mücadele ediyor. Bakır dün erken saatlerde yüzde 1 yükselerek ton başına 9 bin 970 dolara ulaştı ve Şanghay’da sabah 9 bin 950 dolardan şlem gördü. Diğer metaller karışık seyrederken, alüminyum ve çinko hafif düşüş gösterdi.
ABD ve İngiltere’nin Rus metallerine yaptırım açıklamasının etkileri sürerken, ABD Başkanı Joe Biden’ın, Çin’e yönelik açıklamaları baz metal fiyatlarındaki artışların hızlanmasına neden oldu. Biden, Çin çeliği ve alüminyumuna yönelik gümrük vergilerinin üç katına çıkarılması çağrısında bulundu. Dünya genelinde ekonomik aktivitenin güçlü kalmaya devam edeceğine yönelik beklentiler bakır fiyatlarını destekledi. Yeşil enerjiye geçişin artması da bakır fiyatlarının artmasına neden oldu.
Petrol fiyatları yüzde 1’den fazla geriledi
İsrail ile İran arasındaki gerilimin tırmanmayacağı yönünde gelen mesajlar petrol fiyatlarını %1’den fazla geriletti. ICE’de Brent vadeli kontratları 1.33 dolar ya da %1.56 düşerek 85.93 dolara geriledi. NYMEX’de Mayıs ayı vadeli ABD Batı Teksas petrolü %1.36 düşüşle varil başına 82.01 dolar.
IG’de piyasa stratejisti olan Yeap Jun Rong, “Brent ham petrol fiyatları, İsrail ve İran arasındaki jeopolitik gerginliklerin İran’ın yumuşatılmış tepkisi ile sona erebileceği yönündeki geniş beklentilerle ilk yükselişini koruyamadı. Bununla birlikte, piyasalar potansiyel arz kesintilerine bağlı jeopolitik risk primini gevşetmeye devam ediyor ki bu da şu anda daha olası görünüyor” dedi. Yeap, artan ABD ham petrol stoklarının satış baskısını artırdığını söyledi
Enerji grubunda düşüşler görüldü
-Enerji grubuna bakıldığında ise Brent petrolün varil fiyatı yüzde 3,4, New York Ticaret Borsasında işlem gören doğal gazın İngiliz Termal Birimi (MMBtu) cinsinden fiyatı yüzde 0,6 azalış kaydetti.
-Petrol fiyatlarının düşüşünde, dünyanın en büyük petrol tüketicisi ABD’nin ticari ham petrol stoklarındaki artış öngörüsünün, ülkede talebin zayıf seyrettiği algısını güçlendirmesi etkili oldu.
-Amerikan Petrol Enstitüsünün (API), ABD’nin ticari ham petrol stokları için artış öngörüsü 3 milyon 34 bin varilden 4 milyon 90 bin varile çıktı. ABD’de, bahar sıcaklıklarının ortalamanın üzerinde olacağına yönelik öngörüler de doğal gaz fiyatları üzerinde baskı oluşturdu.
-Chicago Ticaret Borsasında geçen hafta kilo başına fiyatlar buğdayda yüzde 0,6, mısırda yüzde 1, soya fasulyesinde yüzde 1,8 azalırken, pirinçte yüzde 10,3 arttı.
– Intercontinental Exchange’de libre bazında fiyatlar, pamukta yüzde 4,4, şekerde yüzde 2,8 değer kaybederken, kahvede yüzde 5,2, kakaoda yüzde 9,4 değer kazandı.
-Kakaonun ton başına fiyatı 11 bin 722 dolarla tarihi zirveyi, kahvenin libresi 2,4540 dolarla Şubat 2022’den bu yana en yüksek seviyeyi test etti.
-ABD’de, mısır ve soya fasulyesi ekim alanlarının artması bu ürünlerin fiyatlarının düşmesine neden oldu. Küresel çapta artan tohum, gübre, sulama ve işçilik maliyetleriyle pirinç fiyatları yükseldi.
-Hindistan ve Avustralya’da pamuk rekoltelerinin artmasıyla pamuk fiyatları düştü. Kakao ve kahvede de küresel çapta arza yönelik endişeler devam ediyor.
